Stomia to chirurgicznie utworzony otwór na powierzchni brzucha, przez który przewód pokarmowy lub układ moczowy są wyprowadzane na zewnątrz ciała. Stomia pozwala na usuwanie treści pokarmowej lub moczu, kiedy naturalne drogi wydalnicze są zablokowane lub uszkodzone. Może być tymczasowa lub stała, w zależności od przyczyny operacji i stanu zdrowia pacjenta.
Jakie są przyczyny stomii?
Stomia może być konieczna w wyniku różnych schorzeń i sytuacji medycznych. Najczęstsze przyczyny to:
-
Choroby nowotworowe, takie jak rak jelita grubego, odbytnicy, pęcherza lub inne nowotwory mogą wymagać wycięcia fragmentu jelita lub pęcherza, co często skutkuje potrzebą wyprowadzenia stomii.
-
Choroby zapalne jelit, prowadzą do przewlekłych stanów zapalnych, które mogą uszkodzić jelita i wymagać ich czasowego lub trwałego odłączenia.
-
Ciężkie urazy jamy brzusznej, np. w wyniku wypadku samochodowego, mogą prowadzić do uszkodzenia układu pokarmowego lub moczowego, co powoduje konieczność założenia stomii.
Jak dbać o stomię?
Opieka nad stomią wymaga odpowiedniej higieny i właściwego sprzętu, aby zapobiec infekcjom, podrażnieniom skóry i nieprzyjemnym zapachom. Oto podstawowe zasady:
Zmiana sprzętu stomijnego
Regularna zmiana sprzętu stomijnego, płytki stomijne i worki należy wymieniać regularnie, zwykle co 1-3 dni, w zależności od rodzaju stomii i ilości wydalanych substancji. Zbyt długie noszenie sprzętu może prowadzić do wycieków i infekcji.
Dbaj o higienę
Skórę wokół stomii należy dokładnie myć ciepłą wodą i delikatnie osuszać, unikając stosowania mydeł o intensywnym zapachu czy alkoholu, które mogą podrażnić skórę.
Monitorowanie stanu stomii
Regularne sprawdzanie stomii pozwala na wczesne wykrycie ewentualnych zmian, takich jak zaczerwienienie, obrzęk czy infekcja. W razie jakichkolwiek niepokojących objawów należy skonsultować się z lekarzem.
Zadbanie o dobrej jakości jedzenie
Odpowiednia dieta to podstawa! Choć większość osób ze stomią może wrócić do normalnej diety, niektóre produkty mogą powodować gazy lub biegunki. Ważne jest, aby obserwować, jak organizm reaguje na poszczególne pokarmy.
Jak wspierać kogoś ze stomią?
Wsparcie dla osoby ze stomią jest kluczowe, aby pomóc jej zaakceptować nową rzeczywistość i radzić sobie z wyzwaniami. Ważne jest, by być cierpliwym i empatycznym, słuchając obaw osoby chorej, nie minimalizując jej uczuć. Daj przestrzeń do rozmowy, szanując to, czy osoba chce otwarcie mówić o stomii, czy woli prywatność. Pomoc w praktycznych sprawach, takich jak zakupy specjalistycznych produktów czy organizowanie wizyt u lekarza, może znacznie ułatwić codzienne życie. Unikaj oceniania – każdy radzi sobie ze stomią inaczej, więc okazuj zrozumienie i wsparcie bez krytyki.
Stomia to ogromna zmiana w życiu, która wymaga adaptacji, zarówno fizycznej, jak i psychicznej. Odpowiednia opieka nad stomią, wsparcie psychiczne i społeczne oraz akceptacja mogą pomóc osobie ze stomią wrócić do normalnego życia i znowu poczuć pewność siebie. Wsparcie ze strony bliskich odgrywa kluczową rolę w tym procesie, pomagając choremu radzić sobie z wyzwaniami i odzyskać równowagę psychiczną.
