Szacuje się, że w Polsce nietolerancja laktozy dotyka nawet 37% społeczeństwa. Jednym z najczęstszych i najbardziej uciążliwych objawów tej dolegliwości są wzdęcia, które mogą pojawiać się po spożyciu mleka i nabiału. Czym dokładnie jest nietolerancja laktozy i jak ją rozpoznać?
Na czym polega nietolerancja laktozy?
Laktoza to cukier występujący w mleku oraz jego przetworach. Do jej strawienia niezbędny jest enzym laktaza, który naturalnie występuje w jelicie cienkim. Jednak w niektórych przypadkach pojawiają się jego niedobory, co skutkuje osłabionym trawieniem laktozy. Następnie dochodzi do fermentacji cukru pod wpływem bakterii jelitowych, a wytworzone w tym procesie substancje wywołują objawy nietolerancji laktozy.
Do przyczyn zmniejszonej ilości laktazy zaliczają się m.in.:
-
wiek – aktywność tego enzymu jest największa w okresie niemowlęcym, a z czasem stopniowo maleje,
-
nieswoiste choroby zapalne jelit,
-
zakażenia bakteryjne lub wirusowe, czyli tzw. grypa żołądkowa,
-
nadużywanie alkoholu,
-
uwarunkowania genetyczne.
Objawy wskazujące na nietolerancję laktozy
Niezależnie od przyczyny choroby objawy nietolerancji laktozy są identyczne. Najczęstszym symptomem są wzdęcia, którym towarzyszy dyskomfort i uczucie pełności. Oprócz nich mogą pojawić się także:
-
biegunki,
-
bóle brzucha,
-
odgłosy przelewania się w jelitach,
-
nudności.
Co ważne, dolegliwości te występują wyłącznie po spożyciu pokarmów, w których obecna była laktoza – zwykle po ok. 30. minutach, choć czasem może upłynąć także kilka godzin. To może być istotna wskazówka ułatwiająca diagnozę tego zaburzenia[1].
Jak złagodzić wzdęcia i inne objawy nietolerancji laktozy?
Najlepszym sposobem na redukcję objawów spowodowanych przez nietolerancję laktozy jest wyeliminowanie ze swojej diety produktów bogatych w ten cukier. Na szczęście obecnie w sklepach spożywczych możesz znaleźć bogatą ofertę żywności bez laktozy, dzięki czemu nie musisz odmawiać sobie mleka i jego przetworów.
Alternatywą jest stosowanie tabletek z enzymem laktazą przed każdym posiłkiem, w którym obecna jest laktoza. W ten sposób uzupełnisz jego braki w organizmie, co pozwoli na strawienie problematycznego składnika.
Jednak nie zawsze da się uniknąć laktozy w posiłkach – przeszkodą może być tu wizyta u rodziny, posiłek na mieście, nieuwaga czy zwyczajna ochota na dany produkt. W takiej sytuacji możesz zastosować lek na wzdęcia zawierający symetykon, który pomoże pozbyć się tego męczącego objawu.
Symetykon to związek silikonowy, który zmniejsza napięcie powierzchniowe obecnych w jelitach pęcherzyków gazu. Ich duże nagromadzenie wywołuje wzdęcia i towarzyszące im objawy – ból, dyskomfort i napięcie brzucha. Pod wpływem symetykonu pęcherzyki pękają, a uwolniony z nich gaz jest wchłaniany przez ściany jelit lub wydalany na zewnątrz[2].
Działanie symetykonu ogranicza się wyłącznie do wnętrza przewodu pokarmowego. Jest obojętny dla organizmu – nie wchłania się i zostaje wydalony w niezmienionej postaci. Dzięki temu może być stosowany także u dzieci, u których nietolerancja laktozy to stosunkowo częsty problem.
Choroby jelit to coraz większy problem cywilizacyjny, dlatego nie lekceważ żadnych niepokojących objawów. Warto ustalić ich przyczynę i wprowadzić odpowiednie zmiany w diecie, które pomogą zredukować uciążliwe dolegliwości.
[1] Zatwarnicki, P. (2014). Nietolerancja laktozy – przyczyny, objawy, diagnostyka. Pielęgniarstwo i Zdrowie Publiczne, 4(3): 273-276.
[2] Lewandowski, K., Kaniewska, M., Świątek, A., & Rydzewska, G. (2021). Symetykon – możliwe zastosowania w praktyce klinicznej i samoleczeniu. Lekarz POZ, 7(3): 223-232.
Artykuł sponsorowany
